Çikolata denince aklınıza ilk ne geliyor? Sizde küçük yaşlardan beri markete gittiğinde gözü ilk çikolata reyonunu arayanlardan mısınız? Küçüklük demişken, ergenlik döneminin belki de en popüler sorunu olan, akne ve çikolata tüketimi arasındaki ilişkiyi bilim dünyası gibi siz de merak ediyor musunuz?
- Gelin hep birlikte seneler içerisinde yapılmış birkaç çalışmayı kronolojik olarak inceleyelim.
1969
Çikolatanın zararlı olduğu görüşünden yola çıkılarak yapılan çalışma akne konusunu ele almaktadır. Orta derecede akneye sahip 65 kişi üzerinde, günde 10 defa normal standartlarda çikolata tüketen ve aynı derecede akneye sahip olup, hiç çikolata tüketmeyen kişiler olarak iki gruba ayrılmıştır. Aknelerin, iki gruba eşit olarak verilen çikolata yeme periyotlarından sonra sayılması ve önceki sayı ile kıyaslanması sonucunda elde edilen verilerde anlamlı bir fark görülmemiştir.
Ayrıca 5 aknesiz kişide, 1 ay boyunca her gün normal diyetine ek, ortalama 1200 kalorilik çikolata (yarısı bitkisel yağdan oluşmakta) yenilmesinin incelenmesi üzerine yapılan çalışmada ise, bu aşırı çikolata ve yağ alımının sebum içeriğinin ya da salgılanmasının üzerine anlamlı bir fark oluşturmadığı gözlenmiştir.
- Yapılan bu çalışmalar diyet ile yüksek karbonhidrat ya da yağ alımının sebum üretimine ve akne oluşumuna olumsuz bir etkisi olduğu iddialarını ispatlayamamıştır.
1974
Çikolatanın yapım aşamalarını ve içeriğini araştırmak amacı ile yapılan bu araştırmada, çikolata likörü ile ilgili diğer gıdalarda rastlanılmayan iki olağanüstü özellik göze çarpmıştır. Birincisi lipit içeriğinin benzersiz bir şekilde %50’nin üzerinde stearik asitten oluşması, ikincisi ise yüksek lipit içeriğinin konsantrasyonunun önemli bir kısmının ksantin alkaloidlerden oluşmasıdır. Çikolatanın yapım aşaması incelendiğinde ise, diyetetik açıdan alışılmamış üçüncü özellik göze çarpmıştır. Bu özellik ise, yüksek yağ içeriğine sahip olan çikolatanın, buna ek olarak yüksek şeker içeriğine sahip olmasıdır. 1969 da Fulton JE Jr, Plewig G. ve Kligman AM tarafından yapılan çalışmada, çikolatanın akne üzerine etkisi olmadığı görüşünden yola çıkılarak araştırmaya başlanmış fakat kullandıkları metodların çikolatanın özelliklerinin tam olarak incelenmesine olanak sağlayamamasından dolayı net bir bilgiye ulaşılamamıştır.
- Çikolatanın bileşenleri ve yapım aşamalarından yola çıkarak yapılan bu çalışma sonucunda ise, görüşler çikolatanın akne oluşumunu arttırdığı yönünde olmuştur.
2015
Senelerce aksi düşünülmüş olsa da, 2015 yılına gelindiğinde çikolatanın akne oluşumunu şiddetlendirdiği fikri yeniden gündeme gelmiştir. Yeniden yapılan araştırmalarda, akneye meyilli olan cilt tipine sahip 25 bireyde 4 hafta boyunca, her gün tüketilmek şartıyla %99 oranında kakao içeren, 25 gram bitter çikolata kullanılmıştır.
- Değerlendirmeye bireylerin fiziksel aktiviteleri ve diyetleri de eklenmiştir. İstatiksel olarak 2. haftadan itibaren komedon, (siyah nokta) iltihaplı kabarcıklar ve akne sayılarındaki artış göze çarpmıştır. 4 hafta sonunda ise başlangıç ile karşılaştırıldığında bitter çikolatanın akne oluşumunu arttırdığı sonucuna varılmıştır.
2017
Akne oluşumu, yağ bezlerinden aşırı sebum üretimi ile ilişkili olup, siyah nokta oluşumunda da olduğu gibi, propionibacterium acnes isimli bakterilerin aşırı gelişimi ile ile ilişkilendirilir. Bu araştırmada, diyet ile akne oluşumu arasındaki paralel olduğu düşünülen ilişki ile ilgili daha geniş bir çalışma yapılmıştır. Örneğin; sütün IGF-1* sentezini artmasına paralel, androjen hormonlarının aracılığı ile sebum üretimi arttırdığı, çikolatanın da aynı şekilde hiperglisemi ve insülinemi (kandaki insülin miktarının artması) ile akne oluşumunu arttırdığı ortaya çıkmıştır. Bu gelişmelere bağlı olarak akne ile diyetle alınan gıda arasındaki ilişkinin önemi bir kere daha anlaşılmıştır.
Seneler içinde akne ve diyet arasındaki ilişki birçok kez merak konusu olup araştırmalar arasında yerini almıştır. Zaman içerisinde, farklı araştırmacılar farklı bakış açılarıyla bu konuya aydınlık getirmeye çalışmıştır. İncelediğimiz araştırmalarda da gördüğümüz gibi birçok deney grupları birçok farklı metod üzerinden aynı soruya cevap aramıştır.
- Halen konu üzerinde çok net bilgiler var diyemeyiz. Fakat öğrendiğimiz bilgiler ışığında dikkat etmemiz gereken noktalar mevcut. Mesela artık, çikolata reyonuna uğradığımızda; elimizin ulaştığı miktara ve tükettiğimiz miktarlara dikkat etmemiz gerektiğidir. 🙂